Txip-aren definizioa eta jatorria
Txipa - erdieroaleen osagaien produktuen, zirkuitu integratuen, IC laburdura gisa; edo mikrozirkuituak, mikrotxipak, obleak/txipak, elektronikan zirkuituak (batez ere erdieroaleen gailuak, baina baita osagai pasiboak, etab.) miniaturizatzeko modu bat da eta noizean behin erdieroaleen obleen gainazalean fabrikatzen da.
1949tik 1957ra, Werner Jacobi, Jeffrey Dummer, Sidney Darlington eta Yasuo Taruik prototipoak garatu zituzten, baina zirkuitu integratu modernoa Jack Kilbyk asmatu zuen 1958an. Fisikako Nobel saria eman zioten 2000. urtean, baina Robert Noyce, aldi berean zirkuitu integratu praktiko moderno bat garatu zuena, 1990ean hil zen.
Txiparen abantaila handia.
Transistoreak asmatu eta masa-ekoizpenaren ondoren, hainbat egoera solidoko erdieroale osagai, hala nola diodoak eta transistoreak, kopuru handitan erabili ziren, huts-hodien funtzioa eta eginkizuna zirkuituetan ordezkatuz. XX. mendearen erdialdetik amaierara arte, erdieroaleen fabrikazio-teknologian izandako aurrerapenei esker, zirkuitu integratuak posible egin ziren. Eskuz muntatutako zirkuituekin alderatuta, osagai elektroniko diskretuak erabiltzen dituztenekin alderatuta, zirkuitu integratuek mikrotransistore kopuru handia integra dezakete txip txiki batean, eta hori aurrerapen handia da. Eskala-produktibitateak, fidagarritasunak eta zirkuitu integratuen diseinurako ikuspegi modularrak zirkuitu integratu estandarizatuen adopzio azkarra bermatzen dute, transistore diskretuekin diseinatu beharrean.
Zirkuitu integratuek bi abantaila nagusi dituzte transistore diskretuekin alderatuta: kostua eta errendimendua. Kostu baxua txipak osagai guztiak unitate gisa inprimatzen dituelako da, aldi berean transistore bakarra egin beharrean. Errendimendu handia osagaiak azkar aldatzen direlako eta energia gutxiago kontsumitzen dutelako da, osagaiak txikiak eta elkarrengandik gertu daudelako. 2006an, txiparen azalera milimetro karratu gutxi batzuetatik 350 mm²-ra igaro da eta mm²-ko milioi bat transistoretara irits daiteke.
(30.000 milioi transistore egon litezke barruan!)
Txip nola funtzionatzen duen
Txipa transistore kopuru handi batez osatutako zirkuitu integratu bat da. Txip ezberdinek integrazio-tamaina desberdinak dituzte, ehunka milioitik hasi eta hamarnaka edo ehunka transistoreetaraino. Transistoreek bi egoera dituzte, piztuta eta itzalita, 1 eta 0 bidez adierazten direnak. Transistore anitzek sortutako 1 eta 0 anitz dira, funtzio espezifikoetarako (hau da, argibideak eta datuak) ezarrita daudenak letrak, zenbakiak, koloreak, grafikoak eta abar irudikatzeko edo prozesatzeko. Txipa piztu ondoren, lehenik abiarazte-argibide bat sortzen du txipa abiarazteko, eta geroago argibide eta datu berriak jasotzen jarraitzen du funtzioa osatzeko.
Argitaratze data: 2019ko ekainak 3
